Про автора: |
Я. В. Рибалка, Г. А. Єрошенко, К. В. Шевченко, О. Б. Рябушко, Н. А. Улановська-Циба, А. С. Григоренко, В. М. Соколенко |
Рубрика |
ОГЛЯДИ ЛІТЕРАТУРИ |
Тип статті |
Наукова стаття |
Анотація |
Упродовж останніх років структурна організація та нейромедіаторна природа нейронів, різних відділів кори головного мозку щурів, дають основу для подальшого вивчення і дозволяють екстраполювати на людину отримані експериментальні дані в тих аспектах, які не пов'язані з другою сигнальною системою, унікальною для людини. Сучасні методи дослідження розширили можливості для дослідів, тому інтерес до вивчення структурної організації кори головного мозку не вщухає і сьогодні. Кора великих півкуль головного мозку – вищий відділ центральної нервової системи. Вона являє собою найбільш молодий філогенетично і найбільш складний по морфофункціональної організації відділ головного мозку. Це місце вищого аналізу та синтезу всієї інформації, що надходить у мозок. Тут відбувається інтеграція складних форм поведінки. Кора мозку відповідає за свідомість, мислення, пам'ять, «евристичну діяльність» (здатність до узагальнення, відкриття). Структурна модель, заснована на систематичній варіації кори головного мозку, захоплює загальну ламінарну структуру областей мозку, шляхом поділу коркового архітектонічного континіуму на дискретні категорії (коркові типи), які можуть бути використані для перевірки гіпотез, про коркову організацію та функції, у різних видів, в тому числі і у людини. Дані архітектоніки, отримані на моделях тварин, дають безцінну можливість виявити складну взаємодію між структурою та функціями в мозку ссавців. Екстрополяція цих даних, від гризунів до людини, вимагає знань про подібності та відмінності між видами в анатомічних особливостях, та факторів, що сприяють функціональній зв'язаності. Гомологічні функціональні мережі порівнюються між видами, та розглядаються аспекти, такі як топографія глобального сигналу та взаємозв'язок між структурною та функціональною зв'язаністю. |
Ключові слова |
кора головного мозку,щури,аллокортекс,нюхові сенсорні нейрони,кортикальні ядра мигдалика,гіпокамп,постринальна кора,ізокортекс |
Список цитованої літератури |
- Bagalkot TR, Block ER, Bucchin K, Balcita-Pedicino JJ, Calderon M, Sesack SR, et al. Dopamine Transporter Localization in Medial Forebrain Bundle Axons Indicates Its Long-Range Transport Primarily by Membrane Diffusion with a Limited Contribution of Vesicular Traffic on Retromer-Positive Compartments. J Neurosci. 2021 Jan 13;41(2):234-250. doi: 10.1523/JNEUROSCI.0744-20.2020
- Fogwe LA, Reddy V, Mesfin FB. Neuroanatomy, Hippocampus. 2022 Jul 18. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan.
- Huang L, Chen Y, Jin S, Lin L, Duan S, Si K, et al. Organizational principles of amygdalar input-output neuronal circuits. Mol Psychiatry. 2021 Dec;26(12):7118-7129. doi: 10.1038/s41380-021-01262-3.
- Imamura F, Ito A, LaFever BJ. Subpopulations of Projection Neurons in the Olfactory Bulb. Front Neural Circuits. 2020 Aug 28;14:561822. doi: 10.3389/fncir.2020.561822
- Li DC, Dighe NM, Barbee BR, Pitts EG, Kochoian B, Blumenthal SA, et al. A molecularly integrated amygdalo-fronto-striatal network coordinates flexible learning and memory. Nat Neurosci. 2022 Sep;25(9):1213-1224. doi: 10.1038/s41593-022-01148-9.
- Manzini I, Schild D, Di Natale C. Principles of odor coding in vertebrates and artificial chemosensory systems. Physiol Rev. 2022 Jan 1;102(1):61-154. doi: 10.1152/physrev.00036.2020.
- Mathiasen ML, Nelson AJD, Amin E, O'Mara SM, Aggleton JP. A Direct Comparison of Afferents to the Rat Anterior Thalamic Nuclei and Nucleus Reuniens: Overlapping But Different. eNeuro. 2021 Sep 13;8(5):ENEURO.0103-20.2021. doi: 10.1523/ENEURO.0103-20.2021.
- Nagayama S, Homma R, Imamura F. Neuronal organization of olfactory bulb circuits. Front Neural Circuits. 2014 Sep 3;8:98. doi: 10.3389/fncir.2014.00098.
- Sánchez-Bellot C, AlSubaie R, Mishchanchuk K, Wee RWS, MacAskill AF. Two opposing hippocampus to prefrontal cortex pathways for the control of approach and avoidance behaviour. Nat Commun. 2022 Jan 17;13(1):339. doi: 10.1038/s41467-022-27977-7
- Sun X, Liu X, Starr ER, Liu S. CCKergic Tufted Cells Differentially Drive Two Anatomically Segregated Inhibitory Circuits in the Mouse Olfactory Bulb. J Neurosci. 2020 Aug 5;40(32):6189-6206. doi: 10.1523/JNEUROSCI.0769-20.2020.
- Swanson LW, Hahn JD, Jeub LGS, Fortunato S, Sporns O. Subsystem organization of axonal connections within and between the right and left cerebral cortex and cerebral nuclei (endbrain). Proc Natl Acad Sci USA. 2018 Jul 17;115(29):E6910-E6919. doi: 10.1073/pnas.1807255115.
- Vandrey B, Armstrong J, Brown CM, Garden DLF, Nolan MF. Fan cells in lateral entorhinal cortex directly influence medial entorhinal cortex through synaptic connections in layer 1. Elife. 2022 Dec 23;11:e83008. doi: 10.7554/eLife.83008
- Vertes RP, Hoover WB, Witter MP, Yanik MF, Rojas AKP, Linley SB. Projections from the five divisions of the orbital cortex to the thalamus in the rat. J Comp Neurol. 2023 Feb;531(2):217-237. doi: 10.1002/cne.25419.
- Xu N, LaGrow TJ, Anumba N, Lee A, Zhang X, Yousefi B, et al. Functional Connectivity of the Brain Across Rodents and Humans. Front Neurosci. 2022 Mar 8;16:816331. doi: 10.3389/fnins.2022.816331.
- Yao Z, van Velthoven CTJ, Nguyen TN, Goldy J, Sedeno-Cortes AE, Baftizadeh F, et al. A taxonomy of transcriptomic cell types across the isocortex and hippocampal formation. Cell. 2021 Jun 10;184(12):3222-3241.e26. doi: 10.1016/j.cell.2021.04.021.
- Yasushi M.. Operating principles of the cerebral cortex as a six-layered network in primates: beyond the classic canonical circuit model. Proc Jpn Acad Ser B Phys Biol Sci. 2022 Mar 11; 98(3): 93–111. doi: 10.2183/pjab.98.007
- Zhou K, Xu H, Lu S, Jiang S, Hou G, Deng X, et al. Reward and aversion processing by input-defined parallel nucleus accumbens circuits in mice. Nat Commun. 2022 Oct 21;13(1):6244. doi: 10.1038/s41467-022-33843-3.
|
Публікація статті |
«Світ Медицини та Біології» №2(88), 2024 рік
, 237-242 сторінки, код УДК 611.813.1-092.9 |
DOI |
10.26724/2079-8334-2024-2-88-237-242 |